Je hebt alle hulpbronnen die je nodig hebt in je

De RETeC methode heeft enkele mythes uit de populaire psychologie en zelfontwikkeling blootgelegd en ontkracht. Met mythes bedoel ik ideeën die wijd verspreid zijn en door trainers en gurus worden nagepraat, gedoceerd en gepredikt. Dit zijn mythes over de fundamenten van persoonlijke ontwikkeling. Deze mythen gaan over hoe persoonlijke ontwikkeling zou werken en wat daar voor nodig is. Maar wat als een aantal mythen niet kloppen of uiteindelijk problematisch zijn? Dat heeft consequenties voor hoe wij omgaan met verandering. En hoe we verander modellen ontwikkelen en wat we mensen aanpraten over hoe hun problemen ontstaan.

Mythen

Ik wil twee mythen met je delen die door veel mensen worden aangehangen en gepredikt en voortkomen uit zelfontwikkelingstheorieën zoals bijvoorbeeld NLP het werk van Tony Robbins, positieve psychologie e.v.a. (tijdens de RETeC Practitioner-training maak je kennis met meer mythen). Deze mythen worden aangehaald in bijna elk zelfhulp- en managementboek, maar ze zijn gebrekkig. Waarom zijn ze gebrekkig? Het emotionele brein functioneert niet zoals de ideeën die voortkomen uit deze mythen.

De ervaring heeft geleerd dat sommige mythen over zelfontwikkeling iemands ontwikkeling zelfs jarenlang kunnen vertragen! Je hebt (niet) alle hulpbronnen die je nodig hebt in je…

Mythe nummer 1: Je hebt alle middelen die je nodig hebt (om elke gewenste verandering aan te brengen).

Afgezien van het feit dat dit een opbeurende mythe is (zoals de meeste zijn), en kan helpen om voorbij je beperkingen te zoeken, is dit tot op zekere hoogte een valse mythe. Deze mythe veronderstelt dat we op zoek moeten gaan naar interne middelen, en dat dat ‘al’ je problemen zal oplossen. Ondanks dat het op zich waar is dat we oplossingen in onszelf kunnen vinden heeft deze mythe een gevaarlijk element. We kunnen niet ‘alle’ middelen in onszelf vinden, en zelfs waar we denken dat dit kan blijken er toch meer beperkingen aan deze mythe te zitten dan je misschien zou denken.

Heel veel komt niet van binnenuit

Veel levenservaringen komen niet van binnenuit. Ze komen van buiten ons. Ik heb bijvoorbeeld een hond. Als ik wakker word, is ze meer dan speels. Opgewonden om me te zien, rennend door de kamer om een cadeau te vinden om aan mij te geven. Wanneer ze dit uiteindelijk vindt, brengt ze het cadeau naar me en nadat ik het heb aangenomen, wil ze uitvoerig geknuffeld worden. De vreugde die haar gedrag in huis brengt, in mij en iedereen die ze tegenkomt, is heel constant en uitermate plezierig. Sterker nog, als ze niet thuis is, merk ik dat ik haar enthousiaste gedrag vaak mis.

Mijn gevoelens?

Nu begrijp ik dat de gevoelens die ik krijg van haar gedrag mijn gevoelens zijn. Dat is helemaal waar. Maar er spelen hier drie belangrijke zaken een rol:

1. Het is haar specifieke gedrag dat niet alleen mij raakt, maar ook velen om mij heen en 2. Ik kan die gevoelens nauwelijks reproduceren als zij er niet is. 3. En zelfs als ik ze in mezelf kan reproduceren als ze er niet is, mist het het aspect van haar in de buurt hebben. Waardoor het toch niet helemaal voelt zoals het voelt als ze me s ’morgens begroet.

Dit weten jullie allemaal al. Liefde, bijvoorbeeld, is een gevoel dat jij en ik vanbinnen ervaren. Maar als het een hulpbron in onszelf zou zijn welke we kunnen inschakelen en blijven inschakelen, zouden we geen behoefte aan een partner ervaren. Echter de meesten van ons voelen dat verlangen wel. Het punt is, sommige gevoelens die we krijgen, komen van buiten onszelf. Het is mijn ervaring met RETaC dat veel gevoelens oorspronkelijk van buiten ons ‘komen’. En omdat veel ervaringen die we hebben van buiten onszelf komen, hebben we de neiging om ze buiten onszelf te zoeken. En we moeten ze buiten onszelf zoeken, want daar zijn ze! Er ontstaan pas problemen als we ze niet kunnen vinden of krijgen, wat we ook doen.

Het probleem met deze mythe

Het probleem dat deze mythe creëert, is dat we denken (door therapeuten, coaches en zelfhulpmethoden ingegeven) dat iets van buiten jezelf nodig hebben ‘fout’ is. Omdat het je afhankelijk houdt, hulpeloos zelfs. En dat het oplossen van die behoefte alleen kan gebeuren door in jezelf te graven om de bron te vinden. Dit creëert een onmiskenbaar probleem, een probleem dat niet kan worden opgelost, hoeveel interne middelen je ook vindt en toepast. Het probleem? Het emotionele brein werkt niet zo. En zoals we nu weten uit wat de RETeC methode ons leert, zullen onze emoties de overhand krijgen boven wat we weten en begrijpen.

Ik heb begrip nodig

Stel je hebt bijvoorbeeld een diepe behoefte is aan je begrepen voelen in een bepaalde relatie of misschien in het algemeen. Dan is daar een ander persoon bij betrokken. Namelijk degene die wel of niet zijn best doet om je te begrijpen. Je kunt je niet begrepen voelen zonder een ander die je begrijpt. Maar wat als iemand zich niet begripvol opstelt? Volgens de mythe zijn er verschillende manieren in ons om dit aan te pakken. Je vindt ‘alle’ bronnen in jezelf en leert beter communiceren. Je leert manieren om empathischer te zijn. Leer grenzen stellen om begrip te eisen. Je zoekt bronnen om de behoefte aan begrip te negeren. Misschien kan je meer zelfvertrouwen aanboren om minder aangedaan te zijn als je niet begrepen wordt. Enzovoort. Maar geen van deze bronnen zal het ultieme verlangen naar begrip oplossen.

Hoe zelfhulp problemen veroorzaakt

Waarom is dat toch? Het emotionele brein heeft het ’begrepen voelen’ nodig van iemand buiten jezelf. Het is zinvol voor ons om te erkennen dat ons emotionele brein op dezelfde manier informatie verwerkt als toen we kinderen waren. En dat een concept als ‘begrepen worden’ opgebouwd is in de interactie met onze omgeving. Wanneer je als kind je begrepen voelde door de mensen om je heen dan is de behoefte naar begrip gekalmeerd. Wanneer dat vroeger niet gelukt is, blijft de behoefte bestaan. Alsof je een lege put ervaart die gevuld moet worden met water. En die put kan alleen gevuld worden als die door de actie van een ander gevuld wordt.

Wanneer we ons in de wereld van zelfhulp, coaching en therapie blijven vasthouden aan de mythe dat ‘alle hulpbronnen in onszelf aanwezig zijn’ veroorzaken we meer problemen dan oplossingen voor onze cliënten. Veel hulpbronnen komen van buiten onszelf, en zo moet het ook moeten zijn.

Hoe ga je hier dan mee om? Het lijkt een onmogelijke paradox. Hoe ervaar je iets zonder dat het je gegeven wordt? Met de RETeC methode, leer je hoe je dit intrigerende dilemma kunt oplossen.*

Relatie Emotie Therapie en Coaching – RETeC

Wil je meer weten over hoe emotionele regulatie een cruciale rol speelt bij hoe wij onbewust beslissingen nemen en ons (levens) pad uitstippelen? Wil je meer weten hoe persoonlijke ontwikkeling mythes je problemen kunnen geven en hoe je deze oplost? Ga dan naar de RETeC pagina.

Wassili Zafiris

*Dit is een artikel uit de RETeC Foundation training.